هرگونه خدمت گزاری؛ مانند برپایی مجالس، سخنرانی، مستمع بودن، سینه زن بودن و... از مصادیق عام نوکری اهل بیت علیهم السلام می باشد؛ لکن اینجا معنای خاص آن مورد نظر است. به زبان ساده این که مداحی ابتدا شکر است و بعد جاری کردن این شکر به زبان و سپس بیان مصادیق شکرگزاری به زبان مدح برای عموم، به شرط آنکه این مدح دال بر وجود آن ویژگی ها در وجود ممدوح باشد.
منبع: کتاب رسالت نوکری | استاد حاج منصور ارضی
از دیگر اساتید ایشان می توان به حاج احمد آرونی متخلص به آرام دل، شاعر اهل بیت علیهم السلام اشاره کرد. سوادش مکتبی بود ولی حکمت داشت. ارادت وی به امام زمان (عج) زبانزد است. این نکته را غالباً در آخر شعرهایش می توان یافت. آرام در ردیف صاحب نفسانی بود که بعضاً شعرشان مستقیم از دهان ذوات مقدسه به آن ها تفویض شده است. خود آرام می فرمود شبی فی البداهه در روضه حضرت زهرا (س) از زبان علی (ع) گفتم: «به پیش مصطفی شرمنده باشم» بعد که به خانه رفتم بعد از گریه طولانی خوابم برد، در خواب جمال دل آرای رسول اکرم (ص) و امیرالمومنین (ع) را زیارت کردم و علی با گریه عجیبی برخاستند و به من فرمودند می دانی بقیه اش چیست؟ و بعد فرمود: «که زهرا کشته و من زنده باشم»
منبع: کتاب رسالت نوکری | استاد حاج منصور ارضیآرام را در شعرهایش می توان شناخت. پیرمرد خانه نشینی که حماسه آفرین بود. نقش آرام دل را در شلمچه باید از نوارهایی پرسید که صدلی سینه زدن شهدا هنوز در آن محفوظ است. اگر غوغای کنار علقمه در مسجد جامع تهران به تصویر درآمد و خیلی ها با همان شور و حال رفتند و شهید شدند، اثر شعر آرام و سبک آرام بود. او با تمام آرامش خود شور و ولوله بپا می کرد:
کنار علقمه شد غوغا
حرم دیگر ندارد سقا
واویلا واویلا واویلا
از بزرگانی که می توان به عنوان بزرگ این راه به وی اشاره کرد، حاج حسن ارضی است. او صاحب نفسی است که شاگردی مرحوم شیخ محمود نجفی را برای خود فضل می داند و به آن افتخار می کند و بهره مندی خود را از آستان ارباب مدیون حاج اکبر ناظم رحمة الله علیه می داند. نوای حاج حسن ارضی سال های مدیدی در صحن و سرای سیدالکریم عبدالعظیم حسنی علیه السلام پیچیده است.مرد مناجاتی که چهل سال مداوم دعای کمیل امیرالمومنین علیه السلام را برای مردم مشتاق به درگاه الهی خوانده است. ایشان اولین استاد خود را حاج آقا شمس فخر می داند. حاج حسن ارضی مداحی را هنر می داند و حرفه معرفی نمی کند. حاج آقا آرام ایشان را “مجسمه اشک” می دانست و می فرمود:” از آن لحظه ای که حاج حسن به زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی می آمد، گریه می کرد و تا آخر دعای کمیل اشک می ریخت. آن قدر بزرگانه با خواننده های دیگر برخورد می کرد تا راه پیدا کنند و پیشرفت نمایند و با مبتدی ترین خواننده گریه می کرد و مجلس او را گرم می کرد. بالاترین حاجات مردم در دعای کمیل سحر شب جمعه سیدالکریم که با نفس حاج حسن ارضی عطر آگین بود برآورده می شد. یادم نمی رود یکی از رفقا که بعد از مدتی از خویشان حاج حسن آقا شد، بیماری سختی داشت که وقتی در فاطمیه در منزل حاج حسن آقا خدمت ایشان رسیدیم فرمودند: این درد در سحر شب جمعه درمان می شود و همان هم شد.”
از حاج حسن آقا ارضی می توان به عنوان اولین استاد حاج منصور یاد کرد که در زمینه های مختلف مداحی برای او استادی کرده است.
در اینجا جا دارد ذکر خیری از مرحوم محبوبی داشته باشیم. مرحوم حاج آقا محبوبی، فردی بود کاسب که شغلش خرید و فروش در و پنجره های قدیمی بود. حاج آقا منصور با خیر از او یاد می کند. مردی که اهل مزاح بود ولی شوخی بیهوده از او نمی دیدند. راه گریه کردن را به قول خود حاج آقا، آقای محبوبی به ایشان یاد داد.
حاج آقا منصور ارضی می فرماید:
سال ۴۱ و ۴۲ که از میدان اعدام به نازی آباد می رفتیم، در هیئتی به نام هیئت صبح های جمعه با ایشان آشنا شدم. او در اولیای خدا بارز بود. تقوی و عزاداری را با هم داشت. می فرمود تا کامل اشک نریختی، ناله نزن! ایشان مورد نظر شیخ رضا سراج بود. حالات گریه را که در روایات آمده را کاملا رعایت می کرد. گریبان را باز می کرد و آستین را بالا می زد. ایشان برای امام مجتبی علیه السلام گریه عجیبی داشت. او یک فرد عادی بود اما وقتی وارد جایی می شد غوغا می کرد. او در مسجد خدا از دنیا رفت. انسان از دیدار او هیچگاه سیر نمی شد. در گریه توجهی به تماشای مردم نداشت. روز عاشورا که بیرون می آمد روی زمین داغ می نشست و زبان می گرفت و جملاتی از مقتل می خواند و گریه می کرد کانه فرزند خودش از دنیا رفته. یا پدر خودش را کشته اند. او راه گریه کردن را به من یاد داد. براستی آن روایتی که فرموده اند: «مردها در عزای ما مثل زن بچه مرده گریه خواهند کرد» مصداقش حاج آقا محبوبی بود.
منبع: کتاب رسالت نوکری | استاد حاج منصور ارضی
یکی دیگر از اساتید وی در وادی مناجات مربی عالیقدری برای حاج منصور ارضی بوده است، آقا سید علی میرهادی است.
خود حاج آقا منصور ارضی می فرماید:
« از کودکی با پدرم به مسجد امین الدوله می رفتیم. آن وقت ها در ماه مبارک رمضان ایشان مناجات می خواندند. شب اول را به علت اینکه معلوم نمی شد ماه رمضان است یا نه مراسم رسمی صورت نمی گرفت. بعد از انقلاب ما با مرحوم چمنی و رفقای دیگر ماه رمضان را دیگر صد در صد می رفتیم. یعنی اگر قبل از انقلاب چند شب می رفتیم، بعد از انقلاب دیگر هر شب می رفتیم. غیر از شبهای احیا که خودمان هیئت داشتیم. ایشان در تعبیر و تفسیر دعا ید طولایی داشتند؛ دعاهیی مثل ابوحمزه، افتتاح و یستشیر. سال آخری که در قید حیات بودند مجلس نگرفتند و وقتی در مشهد خدمت ایشان رسیدم، فرمودند: در رویای صادقه دیدم که بلندگو را از مقابل من برداشتند. دریافتم که امسال به میهمانی خدا می روم.» وقتی از ایشان درخواست سفارش و وصیت کردم این فراز زیبا از دعای کمیل را برای من خواندند که: والدوام فی الاتصال بخدمتک
منبع: کتاب رسالت نوکری | استاد حاج منصور ارضی
از دیگر کسانی که می توان بعنوان واسطه فیض برای حاج منصور ارضی، به وی اشاره کرد، شیخ محمود نجفی است. مرد صاحب کرامتی که خود نوحه خوان اباعبدالله الحسین بوده است. ایشان قبل از اینکه به دروس حوزوی روی بیاورند نوحه خوان بوده اند. دروس حوزوی را از ابتدا نزد آقا سید احمد خوانساری رحمه الله علیه شروع نمودند. حضرت امام (ره) بارها به تقوای آقا سید احمد خوانساری اشاره فرموده اند. شیخ محمود نجفی مسئول هیئت جمعیت حسینی تهران بود و یک منبر قوی بود. با این وجود فقط دهه اول محرم را منبر می رفتند و در ایام سال منبر نمی رفتند.
حاج آقا منصور ارضی می فرماید:
«تفاوت سنی ما با ایشان زیاد بود ولی عجیب بود که نشاط جوانی در ایشان موج می زد. من اگر پیرم ولی عشق جوان دارم هنوز. یکی از نکات بارز ایشان این بود که اول شوخی و مزاح می کردند و بعد مسایل دینی را مطرح می کردند. شیخ محمود نجفی (ره) به ایام صادقیه خیلی توجه می فرمود. بزرگانی همچون آیه الله امامی کاشانی و شهید هاشمی نژاد برای ایشان منبر می رفتند. مرحوم آیه الله آقا سید احمد خوانساری هم در ایام صادقیه یک روز به روضه آقای نجفی تشریف می آوردند. »
حاج آقا منصور ارضی می فرمودند:
« همیشه بالای محراب آقای نجفی عکس حرم اباعبدالله الحسین (ع) نصب بود. ایشان خیلی با سند و قوی روضه می خواندند. وقتی در بازار سینه زنی می کردیم، ایشان مثل مردم عادی با سر و پای برهنه در دسته عزاداری شرکت می کردند و برای مردم در بازار حرف می زدند و با این که صدایش گرفته بود، صدایش به همه می رسید. این کار ایشان شبیه به تصرف بود! هنوز یادم نمی رود، دهه اول محرم سال آخری که در قید حیات بودند، خود را به زیر پای سینه زنان امام حسین (ع) انداخت و می فرمود دوست دارم به این وسیله پاک و مطهر اربابم را زیارت کنم و همان سال در اربعین ارباب بی کفنش از دنیا رفت و عزایش با عزای سیدالشهدا (ع) یکی شد. تربت پاک آن مرحوم در «قبرستان نو» واقع در شهر مقدس قم قرار دارد.»
منبع: کتاب رسالت نوکری | استاد حاج منصور ارضی
مطالبی که در بخش رسالت نوکری به استحضار خواهد رسید، نتیجه سال ها مراوده حاج منصور ارضی نزد بزرگانی است که فضایل ایشان بر اهل علم و عمل پوشیده نیست. در اینجا سعی آن داریم که برخی از این بزرگان را در حد وسع این بخش معرفی نمائیم. از جمله بزرگانی که وی از محضر ایشان کسب فیض می نموده است، می توان به حضرت آیة الله شیخ محمود تحریری رحمة الله علیه اشاره کرد. او مرد صاحب کمالی بود که با تمام مدارج علمی اش، برای جوانان اصول دین تدریس می فرمود. آقا شیخ محمود از شاگردان بارز مرحوم آیة الله شاه آبادی رحمة الله علیه بزرگ بوده اند. مزار این بزرگوار کنار مزار آیة الله شاه آبادی بزرگ می باشد...
حاج آقا منصور ارضی می فرماید:«هنوز با مرحوم چمنی آشنا نشده بودم، آقا شیخ محمود رحمة الله علیه در مسجدی در خیابان استخر صحبت و موعظه می فرمودند، هیئتی هم بود به نام عشاق الحسین (ع) واقع در نازی آباد. آنجا هم می رفتیم. آقا شیخ محمود، اصول دین می فرمودند. مسجدی را که در خیابان استخر ایشان منبر می رفتند، اوایل انقلاب خراب کردند. خدا لعنت کند کسانی را که حرمت آن مسجد را نگه نداشتند. آقا شیخ محمود تحریری حقیقتاً استاد اخلاق بودند. هر کسی پای درس ایشان می نشست اگر اهل دیانت بود، کسب فیض می کرد. اکثر کسانی که اطراف ایشان بودند از افراد مومن بودند. رسم ایشان در منبر رفتن بر این منوال بود که سلام و حمد و ثنای خدا را که انجام می داد چند خط شعر یا روضه می خواند و دل حاضرین و مجلس را تطهیر می کرد. هرکه پای منبر ایشان می نشست دلبستگی اش به دنیا کم می شد. یادم هست خود ایشان زندگی ساده ایی داشت. بعضی از فرزندان ایشان الان عالم هستند.»
«مرحوم شیخ محمود نجفی چندین بار به بنده فرمودند که من (شیخ محمود نجفی) در چند درس شاگرد شیخ محمود تحریری بوده ام. آقا شیخ محمود تحریری گرچه سن شریفش از سن شیخ محمود نجفی بیشتر بود، ولی با این حال بعد از شیخ محمود نجفی از دنیا رحلت فرمود. تاریخ دقیق رحلت شیخ محمود تحریری رحمه الله علیه ۶۸/۱۰/۱۸ می باشد. ایشان هنگام تکبیره الاحرام نماز مغرب و عشا از دنیا رحلت فرمودند. مرحوم تحریری در بحث فلسفه و عرفان و دروس حوزوی قوی بودند. این قبیل افراد دیگر نایاب هستند. البته خدا هیچ وقت بی حجت نمی ماند و امام زمان (عج) هم هیچگاه بدون حجت نخواهند ماند. آقا شیخ محمود تحریری در باب گریه و نوکری، بدون حرف درس می دادند! »
منبع: کتاب رسالت نوکری | استاد حاج منصور ارضی
